Misketin Dayanılmaz Çağrısı

Prof. Dr. R. Ertan Anlı yazdı...

Yüzyılların günümüze taşıdığı vazgeçilmez kültür içkisi şarap, Avrupa mutfağının tuz ve karabiber gibi ayrılmaz bir parçasıdır. Şarap doğanın bize sunduğu bir ürün olup, her şarabın iyi uyum sağladığı bir yiyecek ve uygun içim zamanı vardır. Eğer sofrada şarap-yemek evliliği iyi gerçekleşmezse, aynı uyumsuz birlikteliklerde olduğu gibi, olayın sihri kaybolur ve beklenilen doyumsuz güzellik gerçekleşmez. Bu nedenle, bize zengin bir seçim yelpazesi sunan şarap seçerken uyum ve zamanlamaya özen göstermeliyiz.
Aromatik şaraplar kendine özgü özel kokuları ve tatları olan ürünlerdir. Burada hemen aromatik şarap nedir? veya aromatik şarapla diğer şarapların farkı nedir? soruları akla gelmektedir. Bu soruların tek bir yanıtı vardır. Bahsedilen şarapların aromatik üzüm çeşitlerinden üretilmiş olmalarıdır. Örneğin ; Misket, Riesling… gibi çeşitler aromatik üzüm çeşitleridir. Bu çeşitlerden üretilen şaraplar ayrı bir kategoride değerlendirilirler. Diğer çeşitlerden daha yoğun ve tipik aromalarıyla ayrılırlar. Şarap yarışmalarında da ayrı sınıfta değerlendirmeye alınırlar.
Bu yazımızda siz şarapsever dostlarımıza dünyada aromatik özelliğiyle tanınan ve ülkemizde de farklı firmalar tarafından üretilen Misket şaraplarını daha yakından tanıtmayı ve hangi ürünlerle uyum sağlayabileceğini belirtmeyi yani sizleri misket üzümlerinin güzel kokulu, zarif dünyasına götürmeyi amaçladım.
Muscat blanc (Beyaz Misket) ya da bizim “Bornova Misketi” olarak tanıdığımız beyaz aromatik üzüm çeşidi ilk çağdan beri Akdeniz kıyılarında tanınmaktadır. Yunanlılar Misket üzümlerinin tümünü “Anatatholicon Moscathon” olarak adlandırılmıştır. Romalılar ise misket üzümüne arı üzmü (Apiane) adını vermişlerdir. Çünkü arılar bağlarda bulunan birçok üzüm çeşidi arasından misket üzümünü tercih etmişler ve üzerinden ayrılmamışlardır. Böylece misket üzümü günümüze arılar ve insanların ortak zevki olarak ulaşmıştır.
Üzüm çeşitlerinin sınıflandırılmasında “Muscat de Frontignan” (Bornova Misketi) küçük taneli beyaz misket olarak bilinir. Muscat de Frontignan’ın dünyanın farklı ülkelerinde değişik isimlerle tanınmaktadır: Alzas bölgesinde Muscat d’Alasace, Portekiz’de Moscatel galego veya Moscatel de Doure, İspanya’da Moscatel menudo blanco, Moscatel de grano pequeno, Moscatel castellano, Moscatel comun, Moscatel morisco, İtalya’da Moscato bianca, İngiltere’de White Frontignan, Yunanistan’da Muscuti, Almanya’da Muscat traube weisse, Muscateller gelber, Muscateller grüner…
Misket üzümü ile ilgili ilk tanımlamayı Merlet isimli bir araştırıcı yapmış ve Misket üzümünü uzun, büyük salkımlı hem şaraba hem sofraya uygun bir çeşit olarak tanımlamıştır. Gerçekten de Misket üzümü kendine özgü tipik aromasıyla sizi farklı bir dünyaya götürür. Avrupa’da misket şarapları tatlı ve aromatik şaraplardır. Fransa’da bu çeşitten; Muscat de Baumes de Venise, Muscat de Frontignan, Muscat de Lunel, Muscat de Mireval, Muscat de Rivesaltes ve Muscat de Saint-Jean-de-Minervois gibi farklı şaraplar üretilmektedir. Bu şaraplar 1-2 yıl içinde tüketilmesi gereken, tatlı aromatik şaraplardır.
Türkiye’de ise misket üzümünden sevk ve dömi-sek olmak üzere iki farklı tipte şarap üretimi yapılmaktadır. Misket şarabını bugün için üç firma üretmektedir: Kavaklıdere Şarapları sek olarak Kavaklıdere Muscat şarabını sunarken; Doluca Şarapları Moskado sek ve dömi-sek yanında bu yıl piyasaya sunduğu tatlı Misket Şarabı Safir ile misket serisini artırmıştır. Serilen şarapları da Turkuaz adı altında tatlı ve Moscatel adı altında iki çeşitle piyasada görünmektedir.
Dünyada ki geleneğin aksine ülkemizde üretilen sek misket şarapları Türk piyasasında hafif ve aromatik yapısıyla özel bir beğeni kazanmıştır. Misket şaraplarında özellikle egzotik meyve aromaları, gül, bal, karanfil, kuru üzüm ve misk yoğun bir şekilde hissedilmektedir.
Sek misket şarapları bugünkü yapılarıyla mönülerde giriş şarabı olarak sunulabilir. Özellikle soğuk deniz tabağı ile iyi bir giriş yapabilir. Diğer yandan bazı peynirler ve çerez ürünlerle de iyi uyum sağlar. Aslında sek misket şarabı bir anlamda uniseks bir şaraptır. Birçok ürünle uyum sağlayabilir.
Tatlı misket şarabının ise öncelikli yeri meyve, pasta ve tatlılardır. Özellikler limonlu tart, kayısı tatlısı ve çikolatalı london ile denemenizi öneririm. Ancak tatlı bir misket şarabıyla olgun, tatlı bir kavunun uyumu mükemmeldir. Bu güzel uyum tropikal meyvelerle de gerçekleşebilir.
Sek miskete gelince; rokfor ve tulum başta olmak üzere taze kaşar ve emental olamak üzere birçok peynirle çok iyi uyum sağlar.
Gerek sek, gerekse tatlı misketler için ideal servis sıcaklığı 6-8 derece olup, özellikle sıcak yaz günlerinde teraslarınız ya da bahçelerinizde meyvelerin yanında ihmal edilmeyecek bir güzellik, bir zevktir.
Sevgili şarap dostlarıma keyifli, şarap dolu özel yaz akşamları diliyorum.

5/28/2011
Yorum