Cahors’un Siyah Şarabı

Neden siyah? Çünkü neredeyse siyah, bir şişe alınıp ışığa tutulduğunda mükemmel derecede morumsu dibini görebilirsiniz. Cahors kırmızı şarapları dünyaca bilindiği üzere en koyu şaraptır; en sert ve zengin olanlar arasındadır ve yıllarca böyle kalacak. Malbec’in popülerliği son 40 yıldır düşüşte. Bunun nedenlerinden biri isim. O kadar çok ve farklı isimlerle tanınıyor ki, Fransa’da Malbec çok şey ifade ediyor. The Oxford Companion to Wine Malbec için çok sayıda eşanlamlı sözcük sıralıyor; Malbec bir ara oldukça rağbet görmüş olmalı. Ancak bugün Malbec önemsiz bir karışım çeşidi olarak biliniyor.Ancak, durum o kadar da vahim değil. Malbec, Cahors bölgesine hâkim bir kırmızı şarap çeşididir. Cahors için konulan Apellation Controlée yönetmeliği bölgede yapılan şarapların %70’inin Malbec olmasını öngörüyor. Malbec isminden bahseden tek tarihi kaynak, Malbec isminin bu çeşidi Fransa’ya ve daha uzaklara ilk kez yayan bir Macar köylüsünün soy isminden geldiğine işaret eder. Pek çok ünlü üzüm gibi Malbec pek çok farklı isimle anılıyor, ancak diğerlerinden daha yaygın olarak kullanılan birkaç tane isim var. Bordeaux’da Côt or Pressac olarak biliniyor, Fransa’da Alsace ve Cahors bölgelerinde Auxerrois olarak isimlendiriliyor, Arjantin’de Fer, Portekiz’de Tinta Amarela Avustralya’da ise genelde Portekiz Malbec’i olarak isimlendiriliyor.

Cahors’un heyecan verici ve neredeyse çalkantılı bir tarihi vardır; iki bin yıldan daha uzun süre önce bu bağlar Fransa’da Roma İmparatorlarınca dikilen ilk bağlar/asmalar arasındaydı ve çok kısa bir sürede başarı yakalandı. Ancak İmparatorluk büyüdükçe artan nüfusu beslemek için buğday tarımına girişilmesi gerektiği ortaya çıktı. Fransa, Roma İmparatorluğu’nun ekmek teknesi olacaktı; ne kadar büyüleyici olsalar da asmalar gitmek zorundaydı. Üçüncü yüzyılda İmparatorlar arasında daha zeki olan Probus bu kadarının yeterli olduğuna ve o mükemmel kırmızı şarabın eski haline dönme vaktinin geldiğine karar verdi. Bugün bile şarap yapımı çevrelerinde çok ünlü bir kişiliktir Probus ve bölgede en tanınan Chateauxlardan birinin onun şerefine Prince Probus isminde çok şahane bir kırmızı şarabı vardır.Cahors kırmızı şarabının büyük Rönesansı böyle başlamıştı ve Fransız şaraplarının en çok arananları arasına girecekti. Rus Çarları hoşlandı ondan. Büyük Peter, şarabın taneninin ülserine ve narin midesine iyi geldiği konusunda ısrar etti. Cahors şarapları sadece morumsu değil ayrıca mevcut bulunan en sert kırmızı şaraplardandı. Cahors’ta doğup büyüyen Papa 12. John, 14. yüzyılda bu yeniden doğuşa destek verdi ve Bordeaux’nun hemen yanında eşit ölçüde rağbet görmeye başladı. Cahors’un kırmızı şarapları bir taraftan 17., 18., ve 19. yüzyılların çok sevilen ve rağbet gören Fransız Bordeaux şarabı kadar ünlenmeye devam ederken, gittikçe güçlenip zenginleşen Cahors bağları kazanç getiren ihracatları arttırmak için sıkça kullanıldı. 19. yüzyılın sonunda tam bir felaket yaşandı. Bütün Cahors bağları filoksera yüzünden yok oldu ve Avrupa’da en güzel masalardaki kadehleri dolduran değerli şaraplar kalmadı. Cahors üreticileri asmaları yeniden dikti ve 20. yüzyılın zor geçen ilk yıllarında onları büyütüp yeniden ün saldı.

Fransa’nın Quercy bölgesi en sıra dışı hava koşullarının olduğu topraklardır. Yazları çok sıcak ve kurak, kışları da soğuk ve kuraktır, kışın gerçekten çok soğuk geçtiği zamanlar da vardır. 1956 yılında doğa ana bize bu önemli gerçeği hatırlatmaya karar verdi. O kaçınılmaz yılın Şubat ayında olan büyük don öyle kötüydü ve öyle uzun sürdü ki asmalar bir kez daha tam anlamıyla yok oldu. Kalan tek bağ Prayssac yakınlarındaki Clos de Gamot ’taydı; isterseniz gidip görebilirsiniz. Bölge kamuya açık olduğu gibi 300 yılı aşkın süredir harika kırmızı şaraplar yapan Jouffreau ailesi size etrafı göstermekten memnun olacaktır. Mevcut bağlardaki asmalar yüz yaşını geçmiştir. Bölgedeki vefalı köylüler bir kez daha bağlarını yeniden kurmaya kalkıştı. Şaraplarının belkemiği olarak, bazen daha meyve tadında modern tatlar yakalamak için biraz Merlot veya Tannat’la karıştırılan sert taneni olan Malbec (Auxerrois) üzümlerini kullandılar. Roma imparatorları Merlot şarabı ile at arabası yarışlarına bile gitmezlerdi! Onlar kırmızı şarapların sert ve koyu olanlarını severler, aroma ya da meyvemsi tat gibi gereksiz süslerle uğraşmazlardı. Fransız hükümeti, 1971’de, geriye dönüş olmadığı için, bölgeye AOC statüsü vererek olmayan krallıklarında bu siyah mücevheri tanımaya karar verdiler. AOC standartlarıyla izin verilen bölgede hala sadece 4,000 hektar alan asmaya ayrılmıştır; bu nedenle Cahors günümüzde bile diğerlerine göre az bulunan bir Fransız şarabıdır ve büyük ihtimalle de bu nedenle piyasada onları bulmak çok zor. Kalite anlamında hiç şüphe yok ki sorgulanabilir.

Yetişme özellikleri:Malbec hemen her yerde yetişir. En çok dikilen üzüm çeşidi olduğu yerler Fransa, Şili,  İtalya,  Portekiz, İspanya, ABD, Avustralya ve Arjantin’dir. İnce kabuklu, iri taneli bir üzüm olup olgunlaşmak için çok güneş ışığı ve ısı ister. İyi sulanan ve suyu yeterince tutan topraklarda büyür, ancak ideal yıllar dışındaki zamanlarda düzensiz ürün verir, soğuk ve yağışlı iklimlerde çürüyebilir. Malbec dondan da çabuk etkilenir. Malbec taneleri iri, koyu renkli; büyük ve seyrek salkımlarıyla yuvarlak bir görünüm içindedir.

Şarap özellikleri: Malbec’ten karışımlarda sıkça kullanılan yoğun, mora çalan kırmızı bir şarap yapılır. Merlot ve Cabernet Sauvignon’la karıştırıldığında Malbec’ten claret olarak bilinen bir Bordeaux karışımı yapılır. Loire Valley’in yaygın karışımlarından birinde Malbec’in Gamay ve Cabernet Franc’la karışımı vardır. Yaygın olan başka bir karışımda Tannat’la karıştırıldığını görebilirsiniz. Zengin bir Malbec’in başlıca aromaları kiraz, erik, kuru üzüm, kahve, çikolata ve frambuazdır. Güzel bir Malbec’in en önemli tatları erik, kiraz, çikolata, kuru meyve ve balzamik tatlar. Meşede yıllanma vanilya aroması ve tadı verir.

Cahors mu Mendoza mı ?  Arjantin Malbec’leri taze meyve ve konsantrasyonla dolup taşarken, Cahors’un kırmızı şarapları tanen peşindedir. Aynı üzümden yapılan Yeni Dünya ve Eski Dünya şarapları arasında böylesine keskin bir ayrımın yapılabildiği durumlar sayılıdır. Cahors’ta daha fazla sertlik, daha ön planda bulunan demir ve mineral içeriği ve sıkça karşılaşılan acı çekirdek ve katran vardır. Farklılıklar, terroir, hava ve mizaç gibi pek çok sebepten kaynaklanabilir. “Cahors’da oldukça eski gelenekler var,” diyor bölgenin en başta gelen üreticisi olan Château de Lagrézette’ nin sahibi 62 yaşındaki Alain Dominique Perrin. “Onlar geleneğin kurbanlarıdır. Burada modernleşme oldukça zor.” Geleneğin baskısı, Cahors’un kendi bağlarını sulayamaması gibi katı AOC kurallarıyla pekiştirilir. İklim de önemli bir rol oynar: Arjantin, daha olgun üzüm mahsulüne neden olan daha güneşli, kuru ve daha uzun süren bir yetişme döneminin tadını çıkarır. “Farklılık, “terroir”in ötesinde havadır,” diyor Château de Cédre’si her yıl 8.000 kasa civarında Cahors üreten 42 yaşındaki Pascal Verhaeghe. “Cahors’da olgun çekirdekler [ki bunlar tanenlerin olgunluğunu etkiler] elde etmek zordur; ancak Arjantin’de çekirdekler çok fazla olgundur.” Verhaeghe’nin değerlendirmelerinde, Arjantin Malbec’inin zenginliğine Cahros’un yerleşik özelliğini tercih etmeye meyilli bir Avrupalı damağının etkisi hissediliyor. Cahors üretiminin büyük kısmının Amerika Birleşik Devletleri yerine Kanada, Almanya, İngiltere ve Japonya’da tüketilmesi bu yüzden pek de şaşırtıcı değil.Birbirinden farklı geçmiş ve gelecekleri olsa da, Cahors ve Arjantin için Malbec aynı umutu vadeden geleceği sunan ortak noktadır.Arjantin’de önde gelen şarapların çoğu, Mendoza’da çokça bulunan genellikle eski üzüm bağlarından toplanan üzümlerden yapılır. Bazıları 1800’lerin sonlarındaki Avrupalı göçmen ailelerden kalmıştır. Arjantin’e rekabet konusunda yardım eden işte bu gıpta edilecek bağ altyapısıdır. “İnsanlar Eski Dünyanın eski asmalar olduğunu sanıyor, ama İtalya’ya bakın –oradaki pek çok üzüm bağı 60’lar ve 70’lerde yeniden ekilmiştir,” diyor Altos Las Hormigas için çalışan şarap üreticisi Alberto Antonini “Mendoza’da pek çok gerçek eski asma bağı var ve bu onu farklı kılıyor.” “Eski üzüm bağlarında sıra dışı kaliteyi yakalayamazsınız, işiniz zor olabilir. Eski bağların çok sağlam ve derin kök sistemleri vardır, bu nedenle Mendoza Malbec’ lerinde daha genç bir üzüm bağında olmayan bir kompleksite görürsünüz,” diye açıklıyor Achával-Ferrer ’in sahibi Santiago Achával.

 

3/27/2011

Yorum