Buyrun Craft Bira Devrimine…

Biraya aşığım. Şarap geleneğinin köklü, şarabın hayatın vazgeçilmez bir parçası olduğu Toskana’dan geliyor olmama ve son 25 yıldır şarabın egemenliğini sürdüğü restaurant işletmeciliğinde çalışıyor olmama rağmen…Biraya aşığım. Aslında daha net olarak ifade etmem gerekirse biraya değil, craft biraya aşığım. Ki aralarında epey büyük bir fark var…
Ne demek istediğimi açıklamama izin verin. Ancak bunu yapabilmem için maalesef henüz daha Türkiye’ye gelmemiş olan (sabırlıyımdır, bunun gerçekleştiğini bekleyip görmeye kararlıyım) craft bira kavramının ne olduğunu anlamamız lazım. Craft bira bağımsız, büyük bir şirket tarafından değil, bir veya birkaç kişinin sahibi olduğu, küçük bir bira imalathanesi tarafından üretilen biradır. Craft bira üreticilerinin ortak bir felsefe ve amacı vardır: kaliteli, geleneklere uygun ve yeniliklere açık olarak, “ucuz her zaman daha iyidir” anlayışının hakim olduğu ticari rekabetten uzak bira yapmak…Craft bira yapımcıları genellikle tarihi bira tarzlarını yeniden ele alarak kendilerine özgü bir şekilde yorumlar veya daha önceden yapılmamış olanı yapıp yeni bira stilleri ortaya çıkarırlar.
Craft bira kavramı hayatımıza, 80’lerin sonunda, biranın ne olduğunun ana hatlarını belirleyen Micheal Jackson’ın (tabii ki şarkıcı olan Michael Jackson’dan bahsetmiyoruz) “The World Guide To Beer “ ve evde nasıl bira yapılacağı konusunda ayrıntılı bir bilgi kaynağı olan Charlie Papazian’ın “The  Complete Joy of Home Brewing”i sayesinde olmuştur. Popüler olan evde bira yapımına meraklı bir avuç MacGyver-vari “inek öğrenci” çalışmaları ve sevgileri, bugün dünyada bira sanayinin öncüsü olan yeni bir craft bira yapımcısı jenerasyonunun ortaya çıkmasında büyük rol oynadı. Bu arkadaşlar sayesinde insanlar Miller veya Budweiser’ın ötesinde de bira olabileceğini fark ettiler.

Amerika Birleşik Devletleri’nde craft bira “devrimi” o kadar etkili bir hale geldi ki, büyük bira üreticilerini biraya olan yaklaşımlarını gözden geçirmek ve yeniden yaratmak zorunda bıraktı. Birkaç yıl öncesine kadar fıçıda bulacağınız sulandırılmış, solgun renkli, tatsız bira yerini, aynen üzüm esaslı kuzeni gibi lezzet ve aroma dolu, zengin, derinliği olan, kompleks biralara bıraktı.
Birkaç örnek vermek gerekirse, en yaratıcı bira (“inek öğrencileri” nin deyimiyle “aşırı uçlardaki”) yapımcısı firmalar arasında İngiltere’den “Tactical Nuclear Penguin”in üreticisi  Brew Dog Brewery’i anmamız lazım. Tactical Nuclear Penguin, tütsü/turf, kuru üzüm, kiraz ve incir gibi koyu renkli meyvalar ve pekmez aromalarını çağrıştıran %32 alkol oranlı (ki bu Tactical Nuclear Penguin’i şu ana kadar üretilmiş en yüksek alkollü bira yapıyor) bir Imperial stout (koyu renkli sert bir bira).
Danimarkalı bira markası Mikkeller evde, mutfakta bira yapan iki genç adamın hobisi olarak başlayıp birkaç yıl içinde ulusal ve uluslararası itibara kavuştu. Onları üne, craft bira yapımcıları arasında gittikçe daha yaygınlaşan, tek bir şerbetçiotu kullandıkları, her bira için kullanılan şerbetçiotunun (Hop) önplana çıktığı IPA (India Pale Ale) serileri kavuşturdu.

Öte yandan, İtalya’nın kuzeyinde küçük bir bira imalathanesi olan Birrificio Italiano, biralarını Alman bira yapım geleneklerine uygun olarak elde yapıyor (Nasıl yani, İtalyanlar Alman birası mı yapıyor??) Birrificio Italiano’nun amiral gemisi Tipopils Bavaria usulü, filtre edilmemiş, içimi gayet kolay, yumuşak, kremamsı kalıcı köpüğe ve Alman usulü şerbetçiotu aromasına sahip ve bu özellikleriyle tiryakilik yapan bir pilsen birası. Tipopils, aralarında Alman biralarını kendi evlerinde yendiği Nuremberg’deki European Beer Star Awards’da bronz madalya da dahil olmak üzere dünya çapında pek çok ödül kazandı. Her yıl sadece birkaç bin şişe bira üreten bir bira imalathanesi için hiç de fena değil.

Peki Türkiye’de craft bira açısından neler mevcut? Hiçbir şey olmasa bile epey az… Amerika’nın ünlü bira imalathanesi Brooklyn Brewery tarafından, Brooklyn’in Amerika’nın doğu yakasının bira yapım başkenti olduğu, Amerika’daki ünlü içki yasağından önceki tarife göre üretilen Brooklyn Lager’ı bulmak beni şaşırttı. Brooklyn Lager’ da yoğun bir amber/bakır rengine ve kırık beyaz bir köpüğe sahip. Yoğun karamel maltlar, esmer şeker, pişmiş ekmek, hafif turunçgil ve çiçeğimsi şerbetçiotu aromaları önplana çıkıyor. Hem okkalı bir lezzete sahip, hem de ferahlatıcı… Craft biraları kavramaya ve takdir etmeye başlamaya uygun bir bira. Umarım bu gibi biralardan daha pek çoğunun Türkiye pazarına girdiğini görürüz.
Sonuçta Toskanalı bir İtalyan ve sommelier olarak craft biralara aşık olmamın en büyük nedenini şöyle özetleyebilirim: Craft bira = sanatsal ve eğlenceli, endüstriyel bira = SIKICIII!!!!

* Çeviri:Yasemin Sim Esmen

 

8/27/2011
Yorum